محمدحسین مروج کاشانی/
چهاردهم مرداد ماه، سالروز صدور فرمان مشروطیت در ایران است به همین مناسبت در بیستمین برنامه سهشنبههای فرهنگی آستان قدس رضوی، سه‌شنبه 15 مردادماه جاری از قدیمی‌ترین نشریههای دوره مشروطه موجود در گنجینه رضوی و در محل موزه قرآن و هدایای مقام معظم رهبری صحن کوثر حرم مطهر امام رضا(ع) رونمایی می‌شود.
4 هزار نشریه چاپ شده موجود در آرشیو مطبوعات گنجینه رضوی
معاون امور موزه‌های سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و دبیر کمیته رونمایی از آثار نفیس این سازمان درباره آرشیو مطبوعات موجود در گنجینه رضوی به خبرنگار قدس گفت: آرشیو مطبوعات گنجینه رضوی یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های نفیس مطبوعاتی ایران بوده و جذب بیش از 4 هزار عنوان نشریه چاپ شده در دوران حکومتهای قاجار و پهلوی از دلایل اهمیت این مجموعه نفیس است.
مهدی قیصری نیک ادامه داد: از قدیمی‌ترین روزنامه رسمی ایران به نام «روزنامه وقایع اتفاقیه» در سال 1229 شمسی تا روزنامه‌های مهم فارسی‌زبان خارج از کشور نظیر «حبل‌المتین» چاپ کلکته، «اختر» چاپ استانبول و «حکمت» چاپ مصر تا قدیمی‌ترین نشریه چاپ دنیای عرب به نام «المقتطف» در این آرشیو موجود است.
وی افزود: روزنامه‌نگاری رسمی ایران در دوره پنجاه ساله حکومت ناصری شکل گرفت و در این دوره نزدیک به 40 عنوان روزنامه چاپ شد که همگی به صورت دولتی اداره می‌شدند.
دبیر کمیته رونمایی از آثار نفیس این سازمان یادآور شد: مورخان در تقسیم تاریخ مشروطه از دو دوره نام می‌برند: «مشروطه اول از 15 جمادی‌الثانی 1324قمری تا پایان استبداد صغیر در سال 1327قمری که بیش از 200 عنوان روزنامه در این سه سال چاپ شد و مشروطه ثانی از آغاز سلطنت احمد شاه(1288شمسی) تا کودتای رضاخان در اسفند 1299شمسی که در این مدت بیش از 500 نشریه به چاپ رسید و در مجموع، در مدت 15 سال برقراری مشروطه بیش از 700 نشریه منتشر شد که نشان از تحولی بزرگ در جامعه مدنی آن زمان ایران دارد.
برخی از نشریات دوره مشروطه موجود در گنجینه رضوی
معاون امور موزه‌های این سازمان در زمینه برخی از نشریات دوره مشروطه موجود در گنجینه رضوی اظهار داشت: روزنامه‌های «الجناب»، «فیوضات»، «ندای وطن»، «دعوت‌الاسلام»، «انجمن مقدس ملی» اصفهان، «آزاد» تبریز، «بشارت» مشهد، «تمدن»، «وطن» در سال 1324 قمری چاپ شدند و نسخه‌هایی از آن‌ها هم در آرشیو آستان قدس رضوی موجود است.
وی متذکر شد: سال 1325 قمری اوج روزنامه‌نگاری مشروطه است، در این سال بیش از 90 عنوان روزنامه چاپ شد که در هیچ سال دیگری در دوره حکومت قاجار سابقه اینچنینی وجود ندارد. روزنامه‌های «خورشید» مشهد، «تشویق»، «تنبیه درخشان»، «حبل‌المتین» تهران، «خیرالکلام» رشت، «روح‌القدس»، «صور اسرافیل»، «صبح صادق»، «ساحل نجات»، «مساوات»، «نامه حقیقت»، «کشکول»، «قاسم‌الاخبار»، «جهاد اکبر»، «آذربایجان» و «تدین» برخی از نفایس بهجای مانده از سال 1325 قمری هستند.
قیصری نیک عنوان کرد: روزنامه‌نگاری در دوره مشروطه ثانی رشد چشمگیری یافت و روزنامه‌های مهمی از جمله «نوبهار»، «معارف»، «شرافت»، «خراسان»، «جارچی ملت»، «رعد»، «جنگل»، «استخر»، «کاشف اسرار»، «نسیم شمال»، «ناهید»، «روح‌الامین»، «زاینده‌رود»، «ایران‌نو»، «کرمان»، «شکوفه»، «ناله ملت»، «چنتۀ پابرهنه»، «دهقان» و «عصر جدید» گزیدهای از ده‌ها عنوان نشریه آرشیو شده از آن دوران در گنجینه رضوی است.
این مقام مسئول یادآور شد: در بیستمین سه‌شنبه فرهنگی آستان قدس رضوی قرار است از تعدادی از این روزنامهها از جمله «الجناب»، «فیوضات»، «ندای وطن»، «دعوت‌الاسلام»، «انجمن مقدس ملی» اصفهان، «آزاد» تبریز، «بشارت» مشهد و... که در آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی موجود است، رونمایی شود.
نظر شما